>>Interculturele bemiddeling

« Elke menselijke groepering ontleent zijn rijkdom aan zijn communicatie, aan de onderlinge hulp en aan de solidariteit met het oog op een gemeenschappelijk doel: het doen ontluiken van iedereen met respect voor ieders verschillen » (Françoise Dolto)

Slaan van bruggen tussen de culturen...U kunt zich moeilijk uitdrukken of u begrijpt moeilijk wat er gezegd wordt in het ziekenhuis ? Goede communicatie is belangrijk. Daarom zijn er de interculturele bemiddelaars. Tolken helpen u communiceren in uw moedertaal.

De interculturele bemiddelaar wordt hoofdzakelijk belast met het vertaalwerk en/of het «slaan van bruggen» tussen de culturen van de patiënt en de verzorgers. Om dergelijke ambitieuse doelstellingen te bereiken moet men een duidelijke kijk hebben op de taken van de dienst maar ook, en vooral, kunnen rekenen op de samenwerking van alle deskundigen van het ziekenhuis. De bemiddelaar is eenzaam en nochtans druk omringd. Zijn team bestaat uit alle personeelsleden en alle patiënten.

Het intercultureel bemiddelingsproject van het UVC Brugmann wordt in nauwe samenwerking met "Bruxelles-Laïque" ontwikkeld.

Voorstelling van de taken van de interculturele bemiddeling

« Zwijgen kan je in alle talen » (Philippe Geluck)

Tolken : de taalbarrière overschrijden

  • Het tolken op zichzelf : de volledige en nauwkeurige vertaling van de boodschappen van de verschillende gesprekspartners
  • Het intercultureel bemiddelen: wanneer de gesprekspartners elkaar ondanks de trouwe en volledige vertaling toch niet begrijpen, dan zal de bemiddelaar de werking van het hospitaal aan de patiënt uitleggen, en de leefwereld van de patiënt aan het ziekenhuispersoneel verduidelijken.

De bemiddelaar kan, in geval van nood en om uit de impasse te geraken, de hulp inroepen van een personeelslid dat de gewenste doeltaal spreekt.
Een tolk kan binnen de 48 uur ter beschikking gesteld worden om de diagnose, de te volgen behandeling of elk ander onduidelijk element dat met het verblijf in het hospitaal verbonden is uit te leggen. Dit in aanwezigheid van de arts, de verpleegster, het betrokken personeelslid en, indien nodig, de bemiddelaar.

Oplossingen zoeken voor culturele en godsdienstige conflicten : de ontmoeting tussen verzorger/verzorgde van verschillende culturele oorsprong zo bevredigend mogelijk maken

De bemiddelaar komt tussenbeide indien het misverstand voortvloeit uit een communcatiestoornis die verscherpt wordt door de culturele en linguïstische afstand tussen de verzorger en de patiënt.
De bemiddelaar kan, dankzij zijn talenkennis en zijn cultuurbegrip, proberen het conflict op te lossen, niet door te onderhandelen over de inhoud van een overeenkomst, maar door de redenen van het meningsverschil weg te wissen als deze enkel aan een gebrekkige communicatie te wijten zijn.

Daartoe moet :

  • de culturele en linguïstische kloof tussen verzorgers en verzorengden een hinderpaal vormen voor een goed verloop van het verzorgingsproces;
  • het dichten van die culturele kloof dankzij de tussenkomst van een derde kan het herstel van dat normale verloop kan mogelijk maken.

Deze bemiddeling kan in urgentie of op afspraak met of zonder tolk gebeuren.

Informeren ivm culturen en godsdiensten : de links die U kunnen helpen

De bemiddelaar kan punctuele informatie verstrekken i.v.m. culturen en godsdiensten (riten, gewoonten,…) en een tussenschaket zijn van interculturele evenementen, publicaties, artikels die op gezondheid en cultuur betrekking hebben.

Sensibiliseren, vorming van het personeel : preventie en verdraagzaamheid

Het sensibiliseren van het personeel gaat aan een vormingsproces vooraf.
Het is via een mozaïek van verspreide inititiatieven dat we ons kunnen openen en anderen ertoe brengen het “beter met elkaar samenleven” uit te diepen.
De bemiddelaar zal, om cultuur- en/of godsdienstgebonden conflicten te voorkomen, specifiek op het interculturele gerichte en door externe personen gegeven vormingen voorstellen.
Het uitwisselen van ervaringen met de bemiddelaar kan op verzoek ook de sensibilisering van een team bevorderen.

Het interventiekader van de bemiddelaar(ster)

Eerstelijnsdienst : hulp, opvang, begeleiding

De bemiddelaar moet in het hospitaal zichtbaar aanwezig zijn en door het personeel herkend en erkend worden.
Hij brengt bezoeken aan de verschillende verzorgingseenheden om aan de noden van het personeel en de patiënten tegemoet te komen en hun problemen te helpen oplossen. 

Tweedelijnsdienst : een cultuur opbouwen

Een «cultuur van de intercultuur» schept men niet door alleen maar in dringende gevallen te handelen, maar door zich in een denkproces in te leven. Die intellectuele stap wordt gezet dankzij de praktijkervaring, de contacten met de patiënten, de ontmoeting met het verzorgend en administratief personeel.

>>Zie ook : sociale dienst / godsdienstige, filosofische of morele bijstand.