Verpleegkundige en paramedische afdeling : het UVC Brugmann in de kleuren van Portugal

Sinds ongeveer een jaar waait er een zuidwestelijke wind over het UVC Brugmann. Een aantal Portugese verpleegkundigen hebben namelijk de rangen versterkt van de diensten met een tekort aan verplegend personeel. Wie zijn die nieuwkomers precies en hoe worden ze opgeleid?

Op de dienst Geriatrie keuvelt Candida met een patiënte, terwijl ze die verzorgt. De bejaarde dame moet lachen met haar zangerige accent. "De patiënten corrigeren vaak mijn gebrekkige Frans", geeft de jonge vrouw uit Porto toe. "Ze vinden het leuk om me te verbeteren, en het creëert ook een vertrouwensband tussen ons." Candida heeft altijd al verpleegster willen worden. Na haar licentiaat chemie studeert ze nog vier jaar aan de universiteit om haar droomjob te kunnen uitoefenen. Nadat ze is afgestudeerd, bleef ze een tijd lang werkloos.
Terwijl er in België en bijna overal ter wereld een tekort aan verpleegkundigen heerst, vinden Portugese verpleegkundigen dan weer moeilijk werk in eigen land. Een paradoxale situatie die het UVC Brugmann ertoe aanzette om geschoold personeel aan te werven, waaraan er zo'n groot tekort is in ons land.

Aanwervingsfilosofie

"We hechten veel belang aan het naleven van de WGO-regels over rekrutering in het buitenland", benadrukt Anita Clemens, directrice van de Verpleegkundige en Paramedische Afdeling. "Vandaar onze keuze voor een land waar er geen verpleegkundigentekort dreigt. We blijven trouwens een actief aanwervingsbeleid voeren in eigen land. We hechten ook veel belang aan de opvang en de integratie van nieuwe medewerkers, ongeacht hun afkomst." Bij de selectie van de kandidaten doen de rekruteerders van de dienst Human Resources en de Verpleegkundige en Paramedische Afdeling interviews via Skype. Hun criteria? Het niveau Frans van de kandidaten, hun toekomstambities en de evaluatie van hun beroepscompetenties.
"Onze keuze voor Portugal heeft er ook mee te maken dat verpleegkundigen er een zeer volledige en uitstekende basisopleiding krijgen", vervolgt Françoise Joudart, kaderverpleegkundige en rekruteringsverantwoordelijke.

Een nieuw levensproject

Daarbij wordt het psychologisch profiel van de kandidaten grondig geanalyseerd om hun integratiekansen te optimaliseren: "We selecteren in de eerste plaats mensen die een nieuw leven willen beginnen, gemotiveerd zijn om bij te leren en zich vlot aanpassen", aldus Valérie Montfort, adjunct op de dienst Aanwerving en Mobiliteit van de Humanresourcesafdeling. "Gaan werken in het buitenland is immers geen beslissing die u zomaar neemt." Luis en Sara beslisten samen om de stap te zetten. Zodra ze hun diploma verpleegkunde op zak hadden, verlieten ze hun familie en vrienden om een nieuw beroeps- en relatieleven te beginnen in België. Ze kwamen hier twee maanden geleden aan en werken vandaag respectievelijk op de dienst Geriatrie en de dienst Interne Geneeskunde. Candida kwam naar hier met een vriendin die ze leerde kennen aan de universiteit. Wat spreekt haar vooral aan in ons vlakke land? De mogelijkheid om zich te specialiseren en een volwaardige verpleegcarrière uit te bouwen.

De nieuwkomers goed opvangen en houden

Wat rekrutering in het buitenland betreft, is het UVC Brugmann niet aan zijn proefstuk toe. Zo wierf het al in 2006, 2007 en 2008 Roemeense en Libanese verpleegkundigen aan. Maar slechts weinigen zijn gebleven. Anita Clemens: "We hebben lessen getrokken uit onze vroegere ervaringen. Zo hebben we grondig nagedacht, niet alleen over de taalkundige integratie, maar ook over de ontwikkeling van beroepsvaardigheden zodat nieuwkomers zich meteen thuis voelen in het UVC Brugmann en er willen blijven". Dat leidde tot een specifieke en aangepaste opvang- en opleidingsmodule voor buitenlandse nieuwkomers. Zo worden ze gedurende twee weken voor ze in functie treden begeleid door de Afdeling Human Resources en de Verpleegkundige en Paramedische Afdeling. Als ze meteen na hun aankomst aan de slag gaan, moeten ze een intensief integratie- en opleidingsprogramma volgen. Dat bestaat uit een kennismaking met de site, een uitleg over de ziekenhuisorganisatie, een intensieve cursus Frans, het leren gebruiken van de ziekenhuissoftware en aangepaste opleidingen voor elke specialisatie.

Gespecialiseerde opleidingen

Opleiding staat centraal bij de integratie van de nieuwkomers. Zo krijgen ze praktijklessen van de leden van hun toekomstige dienst. In het programma geriatrie bijvoorbeeld leggen deskundigen hen uit hoe de ouderenzorg precies verloopt in het UVC Brugmann: geneesmiddelenbeheer, wondverzorging op een oudere huid en praktische hef- en tiloefeningen. Daarnaast licht het paramedisch personeel zijn interdisciplinaire rol toe op de eenheid. "Deze twee opleidingsweken waren echt bijzonder nuttig", getuigt Candida. "In plaats van zomaar geparachuteerd te worden in een dienst, kon ik eerst vertrouwd raken met de werkgewoonten, kennismaken met mijn nieuwe collega's en zien hoe het er in het UVC Brugmann precies aan toegaat bij de verzorging. Op die manier kon ik me rustig inwerken en voelde ik me meteen gemotiveerd en aangemoedigd."

Ondersteuning op lange termijn

Eenmaal in functie worden de nieuwkomers binnen hun eenheid ondersteund door een 'peter' of 'meter' die hen dag in dag uit bijstaat. Het is belangrijk om te weten dat ze daarbij kunnen rekenen op een specifieke persoon. De hoofdverpleegkundige voert regelmatig functioneringsgesprekken. Afgaand op de blije gezichten van de verpleegkundigen en de hartelijke sfeer in de koffiekamers van de verschillende diensten, is de integratie een groot succes. Het samenwerkingsproject krijgt trouwens ook buiten de grenzen positieve weerklank, want het UVC Brugmann kreeg onlangs zes nieuwe spontane kandidaturen uit Portugal. Resultaat: het verpleegkundig team van het UVC Brugmann heeft zich grondig versterkt. "Eind 2011 hadden we op basis van de officiële normen nog maar 60 voltijdse equivalenten te kort in plaats van 95", stelt Anita Clemens verheugd vast. "We zetten onze inspanningen volop voort, maar ik denk wel dat we op de goede weg zitten. We willen de samenwerking met buitenlandse verpleegkundigen versterken en in België opgeleid personeel aantrekken, onder meer door veel aandacht te besteden aan hun beroepsintegratie."

:: Nieuwkomers uit Portugal ::
augustus 2011: 7 nieuwe aangeworven verpleegkundigen voor het Operatiekwartier
november 2011: 11 nieuwe aangeworven verpleegkundigen voor Geriatrie, Geneeskunde en Chirurgie
januari 2012: 6 nieuwe aangeworven verpleegkundigen voor Geriatrie, Geneeskunde en Chirurgie
nieuwe aanwervingsgolf bezig sinds april 2012: 6 verpleegkundigen
nieuwe aanwervingsgolf gepland voor november 2012

:: Waarom rekruteren in het buitenland ?... :: Zoals veel Brusselse ziekenhuizen kampt het UVC Brugmann met een groot tekort aan verpleegkundigen. Hoewel het ziekenhuis blijft zoeken naar Belgische kandidaten, moest het daarbij ook een beroep doen op buitenlandse rekruteringsbureaus. Wat zijn de oorzaken van dit tekort ?
De aantrekkingskracht van jobs buiten het ziekenhuis, met vlottere werkuren (bijvoorbeeld: thuiszorg of onderwijs).
Groot personeelsverloop in een nog grotendeels vrouwelijk beroep (zwangerschaps- en moederschapsverlof).
Te weinig verpleegkundestudenten in vergelijking met de behoeften, vooral in Brussel, waar de ziekenhuisconcentratie bijzonder hoog is.

Auteur : Barbara Delbrouck
Bron : Osiris News (nr 27, juni-augustus 2012)

Verpleegkundige en paramedische vacatures.