De patiënt in het centrum van zijn behandeling

De patiënten van de site Koningin Astrid (centrum van 104 bedden voor locomotorische-, hart- en poly pathologische revalidatie) vertonen bijna allen een verlies aan autonomie.
De chronische pathologieën, die gepaard gaan met een relatief lange hospitalisatieperiode zijn soms zeer invaliderend en maken de patiënt dikwijls afhankelijk van het verzorgend personeel. Hierdoor lijkt de terugkeer naar huis voor henzelf en hun naasten aanzien als beangstigend omdat ze niet meer de gewoonte hebben om zich zelfstandig te behelpen.

Een leerprogramma werd speciaal ontwikkeld voor deze patiënten. Het werd getest en opgestart sinds mei 2014 door de verantwoordelijken en het revalidatiepersoneel van de site Koningin Astrid.

Het programma heeft een dubbel objectief : de zelfstandigheid van de patiënt bevorderen ten opzichte van zijn medicatie, met in acht name van zijn veiligheid (de autonomie wordt niet ten allen prijzen nagestreefd). De instemming van de patiënt is van fundamenteel belang. Het programma omvat onder meer de naleving van de regels in verband met hygiëne en dieet, de therapiegetrouwheid (manier waarop de patiënt de dagelijkse posologie van zijn medicatie opvolgt) en de volharding in de tijd.
De patiënt moet zijn ziekte vooral goed begrijpen om zelf voor zijn verzorging in te staan. Hij zal ingelicht worden over de specifieke indicaties van de voorgeschreven behandeling, de voorziene dosering, de manier van inname, de eventuele bijwerkingen die moeten gemeld of opgevolgd worden,…
Het verzorgend personeel doet het nodige om deze bewustwording bij de patiënten waar te maken en de patiënt te helpen tijdens dit leerproces.

Concreet worden volgende stappen ondernomen :

• Een screening van de patiënten bij hun aankomst in Koningin Astrid over de kennis van hun behandeling, hun cognitieve en praktische capaciteiten evenals hun levensproject na de hospitalisatie.
• Een leerprogramma aangepast aan iedere patiënt, gespreid over 8 dagen, in combinatie met een praktisch  leerproces indien nodig. De patiënt krijgt een lexicon met een eenvoudig overzicht van zijn medicatie samen met een pillendoos voor de voorbereiding van de medicatie.
• Een evaluatie van de kennis en vaardigheden (cognitief en praktisch) voor de terugkeer naar huis
• Een multidisciplinaire beslissing afhankelijk van de resultaten van het leerproces : de patiënt wordt geheel, gedeeltelijk of helemaal niet autonoom verklaard door het team en een rapport wordt opgemaakt voor de behandelende geneesheer van de patiënt
• Organisatie van de terugkeer naar huis : indien de patiënt niet zelfstandig kan instaan voor zijn behandeling, zal de hulp van de thuisverpleging of van een “gevormde” kennis geregeld worden in samenspraak met de huisarts.

Tussen juni 2014 en eind december 2015 werden 627 patiënten opgenomen :

• 377 = 60% van de patiënten hebben kunnen deelnemen aan het leerprogramma na de 1ste screening (de anderen konden niet deelnemen wegens ernstige cognitieve problemen, terugkeer naar WZC, degradatie van de algemene toestand)
• 271 = 72% van de patiënten die in aanmerking kwamen om het programma te volgen hebben met succes het programma gevolgd en waren « zelfstandig » bij hun terugkeer naar huis.