De rol van de logopedist op geriatrie: evaluatie en heraanleren bij slikbewegingsstoornissen

Een slikbewegingstoornis wordt gedefinieerd als "een probleem bij de overgang van voeding of vloeibare middelen van de mond naar de maag en dit ter hoogte van het strottenhoofd of de slokdarm". Deze moeilijkheid bij het doorslikken kan soms zware gevolgen hebben genaamd "verkeerde slikbeweging" die kan leiden tot verstikking.

Dysfagie kan zich voordoen in verschillende pathologiën: CVA, cranio cerebraal traumatisme, multiple sclerose, NKO kanker, de ziekte van Parkinson, neurogeneratieve ziektes, spieratrofie ten gevolge van een intubatie van meer dan 3 dagen, ondervoeding, …

Dysfagie kan klinische gevolgen hebben (longontsteking, risico op ondervoeding, risico op uitdroging, moeilijkheden bij het nemen van bepaalde medicatie, achteruitgang van de ademhalingsfunctie, ) maar ook psycho – socio –emotionele gevolgen (angst omtrent voeding, verlies van het genot van voeding of drank, sociaal isolement, depressie, …).

Voor elke patiënt, doen de logopedisten een functionele evaluatie van de slikbeweging. Tijdens deze bilan wordt de orale fase en de keelfase geëvalueerd. De aanwezigheid of de afwezigheid van bepaalde reflexen (slikreflexen, misselijkheid, enz.) worden eveneens geobserveerd. Tot slot zal de logopedist een voedingsanalyse maken van de patiënt door middel van verschillende voedingstesten.

Deze functionele bilan moet regelmatig worden herhaald om elke wijziging in het gedrag van de patiënt te observeren en de voedingsstructuur zo goed mogelijk aan te passen gedurende de ziekenhuisopname. Indien noodzakelijk, zullen aanvullende onderzoeken worden gedaan :

• Een NKO-onderzoek (nasofibroscopie)
• Een radiologisch onderzoek (videofluoroscopie)

De complexiteit van het mechanisme van de slikbeweging vraagt om een pluridisciplinaire opvolging (arts, verpleegkundige, diëtist, kinesist, ergotherapeut, sociaal assistente) Deze samenwerking is aanvullend op het heraanleren aan de patiënt en helpt de vooropgestelde logopedische doelen te bereiken.

De informatie wordt eveneens doorgeven aan de omgeving van de patiënt (familie, rustoord, woon – zorgcentrum,…) zodanig dat de patiënt kan blijven rekenen op een aangepaste voedingsstructuur en/of het heraanleren kan blijven doorgaan in zijn woonomgeving.

Voor meer informatie omtrent dysfagie kunt u de brochure raadplegen : "Slikbewegingsstoornissen in 10 vragen".

Het team :

• Odile BARTHELEMY (site Horta)
• Hélène CHUET (site Brien)
• Clémentine TALNEAU (site Brien)

Logopedie.