Voeding is een discipline met dubbelzinnige achtergronden en doelstellingen. Er gaan immers verschillende realiteiten achter schuil: patiënten met een slechte algemene toestand eten weinig en slecht tijdens hun ziekenhuisverblijf, terwijl patiënten van wie het spijsverteringskanaal tijdelijk "buiten dienst" is, parenterale voeding moeten krijgen. Bovendien lijden er veel aan ziekten die veroorzaakt worden door "overnutrition" (overvoeding). Kortom, het gaat hier om sterk verschillende problemen met zeer uiteenlopende profielen, waarbij ook leeftijd een rol speelt. Om die problemen te evalueren en te behandelen, zijn dan ook diverse specialisten nodig.
Het UVC Brugmann, net als heel wat andere instellingen, heeft transversale initiatieven (met de steun van de FOD Volksgezondheid) gelanceerd. Zo zal een multidisciplinaire groep, CLAN genaamd (wat staat voor "Comité de Liaison en Alimentation et Nutrition", Verbindingscomité Voeding en Nutritie) het publiek sensibiliseren rond correcte voeding in het ziekenhuis. Geriatrische patiënten lopen immers een zeer hoog risico op ondervoeding tijdens hun verblijf in een zorgeenheid. Deze risicogroep heeft geen eetlust meer of niet langer de kracht om alleen te eten. En er is niet altijd verpleegkundig en paramedisch personeel beschikbaar om patiënten te helpen bij eten en drinken. Naast gebrek aan eetlust kunnen er ook nog andere problemen optreden, zoals slikstoornissen, geneesmiddelenbijwerkingen, nuchter moeten blijven als voorbereiding op gespecialiseerde onderzoeken… Zelfs culturele factoren kunnen een rol spelen, bijvoorbeeld als de aangeboden ingrediënten en smaken indruisen tegen de eetgewoonten van de patiënt.
Hoeveel maaltijdschotels worden er elke dag opgediend zonder te worden aangeraakt ? Hoeveel patiënten vermageren, verzwakken of overlijden zelfs omdat ze weliswaar honger hebben, maar tegelijk geen energie meer, en omdat ze een groot gebrek hebben aan voedingsstoffen in hun lichaam en hun afweer te sterk verzwakt is om te kunnen vechten tegen hun ziekte of verwondingen (door ongeval) ?
Het VVN heeft met een eenvoudige boodschap : alle patiënten moeten van bij hun opname gemeten en gewogen worden, en tijdens hun verblijf minstens één keer per week opnieuw gewogen. Die elementaire parameters, nuttig aangevuld met enkele bloedmetingen, vormen de absolute basis van elke voedingsevaluatie. Er is geen personenweegschaal beschikbaar? Geen probleem: alle ziekenhuiseenheden moeten er voortaan over beschikken. Bedlegerige patiënten of prothesepatiënten zijn moeilijk te meten? Dat mag geen bezwaar zijn: binnenkort zullen er overal omrekeningstabellen beschikbaar zijn om de afstand hiel-knie te extrapoleren naar hun volledige lente (in cm).
Gewicht en lengte zijn onmisbare gegevens om het lichaamsoppervlak en de Body Mass Index (BMI) te berekenen, twee cruciale parameters om de dosis van sommige geneesmiddelen te bepalen en de indicaties voor bepaalde behandelingen na te gaan. Maar het belangrijkste is ongetwijfeld: er via die eenvoudige handelingen (meten, wegen en de gewichtsevolutie volgen) aan herinneren dat aangepaste voeding voor al onze patiënten een essentiële behandelingspijler is.