Naar een "senior-vriendelijk" ziekenhuis

In Europa zal het aantal 80-plussers tegen 2060 verdrievoudigen. Het aantal bejaarde ziekenhuispatiënten zal dus ook alleen maar toenemen. Ook het UVC Brugmann zal niet ontsnappen aan die trend. De gemiddelde leeftijd van de ziekenhuispatienten neemt toe en is in onze geriatrische eenheden sinds 2009 gestegen van 79 naar 84 jaar.
Toch is niet alles een kwestie van leeftijd... Zo hebben niet alle 75-plussers in het ziekenhuis een "kwetsbaar" profiel. Het UVC Brugmann is pionier inzake de opsporing van kwetsbaarheid. Zodra iemand op de spoedgevallendienst belandt, gaat men na hoe groot het risico op autonomieverlies is. Hiervoor gebruikt het ziekenhuis een detectieschaal, de zogenaamde SHERPA. Deze tool zorgt er sinds 2004 voor dat de kwetsbaarste patiënten op de geriatrieafdelingen terechtkomen. Toch werden in 2013 meer dan 500 patiënten boven de 75 jaar opgenomen buiten de geriatrie, omdat er geen plaats meer was op de geriatrische eenheden. Een groot deel van die patiënten had een 'kwetsbaar' profiel, maar kreeg door plaatsgebrek echter geen geriatrisch bed toegewezen.

Aangepaste zorg voor de kwetsbaarste patiënten : een zaak van iedereen !

Het Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt (2007) is gebaseerd op een multidisciplinaire aanpak die is afgestemd op de specifieke noden van oudere patiënten. Daarnaast bepaalt de wet dat er ook op niet-geriatrische afdelingen geriatrische referentiepersonen aanwezig moeten zijn. Ons UVC beschikt vandaag in alle eenheden over referentiepersonen die een geriatrische opleiding hebben gekregen. Ze zijn de uitgelezen gesprekspartners voor het geriatrisch liaisonteam dat hen ondersteunt. Ondanks de motivatie en de opleiding van de terreinwerkers is de zorg voor oudere patiënten niet altijd een makkelijke klus.

Kent u "ageism" ?

Ziekenhuisopname leidt tot complicaties bij kwetsbare patienten (ziekenhuisverworven delirium en motorische deconditionering door bedlegerigheid, bij voorbeeld). Dit risico stijgt door 'ageism', een wijdverspreid probleem in onze huidige samenleving, ook in de zorgsector. Ageism is het hebben van vooroordelen, denken in stereotiepen over ouderen en discriminatie tegenover ouderen. Dit gedrag heeft helaas een rechtstreekse impact op hun lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Een eerste stap naar een "seniorvriendelijk ziekenhuis"

Het UVC Brugmann is één van de 7 laureaten voor de prijs 'Zilverzacht Ziekenhuis' van de Koning Boudewijnstichting. Deze prijs is bedoeld om de zorgkwaliteit bij kwetsbare personen te helpen verbeteren. We krijgen daarbij externe ondersteuning van een psycholoog en een filosoof-ethicus. We voeren tevredenheidsenquêtes uit bij bejaarde ziekenhuispatiënten om na te gaan welke prioritaire behoe en zij en hun naaste omgeving uitdrukken. Op basis van die gegevens zullen de geriatrische referentiepersonen en de experts een kwaliteitscharter opstellen dat de gemeenschappelijke werkdoelstellingen bepaalt voor professionals die met kwetsbare ouderen werken. Het is daarbij de bedoeling onszelf kritisch te bevragen over het beeld dat we uitdragen van ouderen en over onze attitudes tegenover hen. We willen immers, alle beroepen samen, een kwaliteitscultuur uitdragen waarbij de opvang, de begeleiding en het welzijn van de patiënt voortdurend vooropstaan. In België bestaat het label 'seniorvriendelijk ziekenhuis' nog niet. We hinken achterop in vergelijking met landen als Canada, waar 30% van alle ziekenhuizen het label 'senior-friendly' dragen.

Auteur : Dr Murielle Surquin
Bron : Osiris News (nr 36, september-november 2014)